عرض دین (۳)

#عرض_دین_بر_امام_۳

ادامه بحث حدیث عرض دین جناب عبدالعظیم ره بر امام هادی علیه السلام

سوم : وَ إِنَّهُ لَیسَ بِجِسْم وَ لا صُورَة و لا عَرَض وَ لا جَوْهَر

او نه جسم است و نه صورت و نه عرض و نه جوهر 

بیان و توضیح آیت الله صافی گلپایگانی

در سلب جسمیت، صورتیت و عرضیت و جوهریت تفاوت نمى کند که اینها را بر طبق اصطلاح اهل معقول تفسیر کنیم و خواه اینکه این کلمات به معناى عرفى که شاید اظهر باشد معنا شوند.

-معنای اهل معقول- 👇👇👇 (منقول از محقق طوسی ره)

موجود منقسم به دو قسم است نزد عقل 

                                       یا واجب الوجود و یا ممکن الوجود 

ممکن دو قسم گشت بدان جوهر و عرض

                                  جوهر به پنج قسم شد اى ناظم عقود! 

جسم و دو اصل وى که هیولا و صورتست

                              پس نفس و عقل این همه را یادگیر زود 

نه قسم گشت جنس عرض این دقیقه را 

                                       اندر خیال جوهر عقلى به من نمود 

کَمْ است وکَیف و أین و مَتى و مضاف و وَضْع 

                                     پس فعل وانفعال دیگر ملک یاد رود 

پس واجب الوجود از اینها منزه است 

                                  او بوده است بیشتر از بود هر چه بود 

-معنای عرفی- 👈 جسم یا به معناى جسد یا هر چیزى که ابعاد ثلاثه داشته باشد (طول و عرض و عمق) معنا شود، و صورت، به معناى متشکل بودن به شکل که به آن اشکال مختلف از هم تمیز داده مى شوند و عرض هم در اصطلاح عرفى چیزى است قائم به غیر و در محل است؛ و به عبارت اخرى جوهر که عرفاً در مقابل عرض است و نه جوهر در مقابل معانى دیگر که در اصطلاح منقسم به پنج قسم و یکى از دو قسم ممکن است اما جوهر به معناى ذات الشئ و حقیقة الشئ مراد نیست.